روزنامه ایران شنبه 25 مهر ماه 1383 ، سال دهم- شماره 2943 گفت و گو امروز با محمدرضا اصلانی گروه فرهنگ و هنر- سایر محمدی: در مجموعه «چهره های قرن بیستمی ادبیات ایران» که نشر قصه مبتکر چاپ و انتشار آن است و به چهره هایی چون هدایت، حاتمی، دولت آبادی و .. پرداخته شد. محمدرضا اصلانی که پیش از این زندگی و آثار «بهرام صادقی» را تالیف کرده بود، اخیراً به «صادق چوبک» پرداخته که از سوی نشر قصه به بازار آمد. محمدرضا اصلانی متولد 1347 تهران در رشته ادبیات انگلیسی لیسانس گرفته و فوق لیسانس زبانشناسی همگانی را دریافت کرده است. ولی هم اکنون «فرهنگ واژگان و اصطلاحات طنز» را توسط نشر کاروان و «بازمانده هایی از غریبی آشنا» را توسط نشر نیلوفر زیر چاپ دارد. *آقای اصلانی وضعیت نقد ادبی را با توجه به کتاب های تئوریک که در یک دهه اخیر ترجمه و منتشر شده اند چگونه می بینید؟ - واقعیت این است که در زمینه نقد ادبی فاصله زیادی با دنیای غرب داریم. این که چرا در طول تاریخ در حیطه های مختلف اعم از شعر، داستان و فلسفه چهره های درخشانی داشتیم اما در حوزه نقد ادبی هیچ چهره درخشانی ظهور نکرده مستلزم پژوهشی گسترده و عمیق است. در مجموع حرف اول را در حوزه نقد ادبی منتقدان و تئوریسین های غرب می زنند. در جامعه ما هر کس که بخواهد نقد ادبی را به صورت جدی دنبال کند، ناچار است آثار تئوریک غرب را چه به زبان اصلی و چه ترجمه آنها را عمیقاً مطالعه کند. اما کسانی که امروز در عرصه مطبوعات به نقد نویسی روی آورده اند، درک عمیقی از مباحث نقد و تئوری های نقد ادبی ندارند و نقدهایی هم که می نویسند اغلب سطحی و تکراری است. علت شاید این باشد که نقد ادبی از دانشگاه ها سرچشمه می گیرد. که چندان به این مقوله بها نمی دهند و یا نسبت به مباحث روز بسیار عقب مانده ا ند. *از میان «چهره های قرن بیستمی ادبیات ایران» چه شد که بهرام صادقی و صادق چوبک را انتخاب کرده اید که درباره شان بنویسید؟ - دلیل اول این بود که شخصاً به این دو نویسنده خیلی علاقه دارم و از سالها پیش آثارشان را به صورت جدی دنبال می کردم. زمانی هم که مطالعات ادبی من عمیق تر و جدی تر شد، نظرات اولیه من هم مستدل تر شد و به نکات و مولفه هایی در آثارشان برخوردم که ضرورت داشت در موردشان بنویسم. ضمن این احساس می کردم حق این دو نویسنده در جامعه ادبی ما آنگونه که باید و شاید ادا نشده است و در میان دانشجویان و نسل جوان هم چندان شناخته شده نیستند. به همین خاطر این دو چهره را برای نقد و بررسی آثارشان انتخاب کردم. شاید حجم این دو کتاب زیاد نباشد. اما خیلی از نکات مهم و اساسی را در مورد زندگی و آثار هر یک به صورت موجز آورده ام. * شما در این کتاب به چه مسائلی می پردازید؟ -من در فصل اول این کتاب، زندگینامه صادق چوبک را آورده ام و در ضمن بیوگرافی چوبک به زمینه های تاریخی و جغرافیایی آثارش که نویسنده در آنجا زندگی می کرد پرداخته ام. از بوشهر تا تهران، از تهران تا آمریکا. چوبک در واقع سه مهاجرت داشت اول از بوشهر به شیراز بود که در ایام کودکی اتفاق افتاد. مهاجرت دوم از شیراز به تهران است که در دوران جوانی اش بود و مهاجرت سوم او از تهران به اروپا و آمریکا بود. سعی کردم به همه این موارد به شکل موجز بپردازم. در بخش دوم کتاب به تحلیل آثار چوبک می پردازم. |
|
|
 |